Beschwèèrde

S klöschter-chopfwee häisst sgliich wiè eritoproposalgii oder as tneuralgii wo die hèrè Bing und Hortè beschribe händ (nu dass disäb e kä nöiralgii isch). Mä törfs nöd ferwächsle mit der arteritis tèmporalis vom Hortè wonen entzündig isch fo de gsichts- und hirnarterie. Disäbe chönd zuegaa und dän cha me sogaar blind wèèrde. Tschmèèrze wos debii git sind aber ganz äändlich wiè bim klöschter chopfwee a de schlööfe und hinder den auge. Klöschter isch änglisch und häisst esofol wi püschel oder au hampfle, si wèèrded dänno gsee werum. "Hampfle-chopfwee" hani dänn aber gliich nöd wele säge.

Im gägesatz zu alne andere chofschmèèrze "ghöört" s klöschter chopfwee ade mane. Disäbe sind mäischtens zwüsched driisgi und füfzgi. S chopfwee chunt hampflenartig. Sgit nämli amel e hampfle tääg wode paziänt jede taag chopfwee hät und dän wider langi ziite wonem nienüüt fèèlt. S chopfwee chunt wien aagrüert und grad wi wän eim einèn ès pieli id schtirne und id schlääfe, grad hinders aug, ghaue hett. S chunt imer uf de gliiche siite und mäischtens au imer zu de gliiche ziit, also öppenam halbi zwei znacht. Uf de siite fom chopfwee passiert jetz säb: S aug und pupile wèèrdet chliner, s aug wird root und trèèned, dnase wird ferschtopft oder lauft, me schwitzt a de stirne (oder au am ganze chopf oder ader obere köperhelfti) und s gsicht wird mängisch root. S grindwee isch so tierisch das de paziänt nöd cha schtil lige. Er mues uufstaa und haut sich mängisch wäg de schmèèrze sogar an chopf. De schmèèrz gaat öppe zää minute bis zwee schtund. Nach öppe eim oder zwo mönet gaat dänn das hampfle-chopfwee määli ferbii und chunt ersch ines paar mönet oder au sogar jaare wider.Wil de schmèèrz eso rasch chunt und nume churz daa isch wirds klöschter-chopfwee no gèèrn mitere trigeminusnöiralgii ferwächslet. De klöschter isch sälte. No sältener chan er chronisch wèèrede.

E sältes chopfwee wo nur chronisch und nume bi fraue chunt, aber au uf èinere siite bide schlööfe äändlich wies klöschter-chopfwee, chunt waarschiindli fo de halswirbelgglänk. Es gaat wägg uf röimamittel, schpeziell Indomethazin (das ischs Indozid©).


was fimpme

De paziänt ferzellt sini beschwèèrden eso tüppisch das me scho am telifon (oder au am internet) druf chunt - natüürli nume wäme diè chranket au kännt und im rächte momänt draa tänkt.

Technischi undersuechige

Iich wäiss fo kèim technische hilfsmittel wo miir bi dè diagnoose fomènè klöschter-chopfwee chönnt hälffe. Imerhiin bin iich amel no froo wänt sänkig normaal isch, dänn wèiss iich nämli, das es e kän arteritis fom Horten isch. Iich hanemal probièrt, bi de sümpaatische huutreakzioon a de stiirne öppis scheziels z gsee, aber s isch mer bis jetz no nüüt rächts gglunge.


Behandlig

Algemeini überlegigè

I de mäischte fäl cha mer bim klöschter-chopfwee öppis mache, aber nu dänn wän de paziänt au grad sini schlächt ziit hät - süsch chan und mues mer nüüt schpeziels mache. Filicht sött er de root wii echli miide (ewentuel au nüss, chääs oder muschle und gröwette), wils deetine chemische subschtanze hätt, wo chönnted esones chopfwee uuslööse. Wil pbehandlig vomene sone klöschter echli gföörlich isch, sött de paziänt medikament nu nèè wän er au zum tokter gaat derwäge.

Profilaxe wèèred ere ziit mit chopfwee

D schtändèrtbehandlig isch mit Methysergide, das isch s Deseril© fo de Sããndoo. Das cha aber näbetwürkige uf tdurchbluetig oder au uf pbsüüche haa (schliessli ischs è ggusiine vom èl-ès-dee). Me töörfs medikamänt nöd lenger als drüü mönet gèè wils süsch mängisch zunere waskuläre oder retroperitoèaale fibroose cha choo.

Wämmers Methysergid nöd cha gèè wäge de näbetwürkige oder wils nöd nützt oder wil de klöschter scho zlang gaat und chroonisch worden isch cha me kortisoon inere rächt groosse dosierig gèè. Au Lithium hilft und ewentuel au Valproat (Depakine©) wome süsch bi epilepsii git oder Verapamil, das ischs Isoptin© fo dè Knoll.

Pbehandlig fomene aafal

Wil dè schmèèrzaafal bim klöschter-chopfwee so schnäll chunt und au rasch wider gaat häts kän sinn irgend öppis zschlugke. Besser sött mes medikamänt undert huut schprüze oder inhalière. Beides cha de paziänt sälber mache.

Sumatriptan, das ischs Imigran© fo de Glaggso, hilft irsinig, au sErgotamin wämmers als schprej inhalièrt wie zum biischpiil dè Ergotamin Medihaler© fom Räiker. Wäme dèsäb nüme überchunt dänn mues mer halt de Dihydergot© naseschprej nèè fo de Sããdoo. Wämmer e profilaxe mit Methysergid macht muemen imer a tdurchbluetig tänke wo chönnt gschtöört wäärde durch diè mitel. E gueti alternatiife wäär au dinhalation fo reinem Suurstoff, öppe sächs bis acht liter i de minuute.

Nämed si bite käi äifachi schmerzmitel wies Metamizol (öppe sNovalgin©) or verwanti fom morfiin wil diè i dem fal al nüüt nützed.

Di ander chranket fom Horte, nämli t enzündig fo dè chopfarteriè mues mer mit kortisoon behandle. Mängisch langets au wämmer vo sonere arteriè nur es chliises sschtuck usehauet was mer sowiso mues zum disäb diagnoose chöne zschtele.


eifachs chopfwee | eifachi migrèène | klassischi migrèène | klöschter chopfwee | gglänk-chopfwee | chopfwee nach umfall | trigeminusnöiralgii | no anders chopfwee | fröögezmi öppis | Links